Türkiye'nin askeri harcamaları son yıllarda dikkat çekici bir artış göstererek rekor seviyelere ulaştı. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yayınlanan son rapor, Türkiye'nin 2015-2024 döneminde askeri harcamalarının %110 arttığını ortaya koydu. Ülkenin geçen yılki askeri harcamaları ise bir önceki yıla göre %12 artarak 25 milyar dolara yükseldi. Bu durum, küresel askeri harcamalardaki genel artış trendinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Askeri Harcamalardaki Küresel Artışın Nedenleri
Küresel askeri harcamalar, 2024 yılında bir önceki yıla göre reel olarak %9,4 artışla 2 trilyon 718 milyar dolara ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Bu artışta, özellikle Avrupa ve Orta Doğu'daki askeri harcamalardaki keskin yükselişlerin etkili olduğu belirtiliyor. Ukrayna'daki savaş, Rusya'nın artan askeri faaliyetleri ve Orta Doğu'daki istikrarsızlık, ülkelerin savunma bütçelerini artırmalarına neden oldu. Ayrıca, bazı ülkelerin ABD'nin NATO ittifakına olan bağlılığına ilişkin şüpheleri de askeri harcamaların artmasında etkili oldu.
Türkiye'nin Askeri Harcamalarındaki Artışın Sebepleri
Türkiye'nin askeri harcamalarındaki artışın arkasında çeşitli faktörler bulunuyor. Bunlar arasında:
- Bölgesel güvenlik tehditleri ve istikrarsızlık
- Terörle mücadele operasyonları
- Savunma sanayii yatırımları
- Jeopolitik rekabet
Türkiye, özellikle sınır bölgelerindeki güvenlik sorunları ve terörle mücadele operasyonları nedeniyle askeri harcamalarını artırmak zorunda kaldı. Aynı zamanda, yerli savunma sanayiini geliştirme çabaları da bütçeden önemli bir pay alıyor. Ayrıca, Doğu Akdeniz ve Karadeniz gibi bölgelerdeki jeopolitik rekabet de Türkiye'nin savunma harcamalarını etkiliyor.
Rekor Harcamaların Bölgesel ve Küresel Etkileri
Türkiye'nin askeri harcamalarındaki bu artışın bölgesel ve küresel düzeyde çeşitli etkileri olabilir. Bölgesel olarak, Türkiye'nin askeri gücünün artması, bölgedeki güç dengelerini etkileyebilir ve diğer ülkelerin de savunma harcamalarını artırmasına yol açabilir. Küresel düzeyde ise, Türkiye'nin artan askeri harcamaları, küresel silahlanma trendine katkıda bulunabilir ve uluslararası güvenlik ortamını etkileyebilir. SIPRI Askeri Harcamalar ve Silah Üretim Programı Kıdemli Araştırmacısı Xiao Liang'ın da belirttiği gibi, "Hükümetler, genellikle diğer bütçe alanları pahasına askeri güvenliğe giderek daha fazla öncelik verdikçe, ekonomik ve sosyal ödünleşmelerin önümüzdeki yıllarda toplumlar üzerinde önemli etkileri olabilir."
Sonuç olarak, Türkiye'nin askeri harcamalarındaki bu önemli artış, hem bölgesel hem de küresel güvenlik açısından dikkatle takip edilmesi gereken bir gelişme. Artan harcamaların, Türkiye'nin savunma kapasitesini güçlendirmesi ve bölgesel istikrara katkı sağlaması beklenirken, aynı zamanda ekonomik ve sosyal alanlarda da bazı ödünleşmelere yol açabileceği unutulmamalıdır.
