Büyüme Rakamları Açıklandı! İşte Ekonomideki Son Durum
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK),2025 yılı Temmuz-Eylül dönemine ilişkin büyüme verilerini açıkladı. Verilere göre Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte yıllık bazda yüzde 3.7, bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 1.1 büyüdü. Beklentiler yıllık büyümenin yüzde 4 civarında gerçekleşeceği yönündeydi. Bu büyüme rakamları, ekonomideki genel gidişat hakkında önemli ipuçları sunuyor.
Sektörel Büyüme ve Daralmalar
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde çarpıcı sonuçlar ortaya çıkıyor. İnşaat sektörü yüzde 13.9'luk büyüme ile dikkat çekerken, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 10.8, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 10.1 oranında büyüdü. Diğer sektörlerdeki büyüme oranları ise şu şekilde sıralanıyor:
- Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar: yüzde 9.6
- Diğer hizmet faaliyetleri: yüzde 7.1
- Sanayi sektörü: yüzde 6.5
- Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri: yüzde 6.3
- Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri: yüzde 4.4
- Gayrimenkul faaliyetleri: yüzde 4.2
- Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri: yüzde 2.1
Ancak, tarım sektöründe yaşanan yüzde 12.7'lik daralma endişe verici bir tablo çiziyor. Bu durum, gıda fiyatları ve tarımsal üretimdeki sorunlara işaret ediyor olabilir.
Harcama Kalemlerindeki Değişimler
Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları üçüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4.8 arttı. Devletin nihai tüketim harcamalarındaki artış yüzde 0.8 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 11.7 arttı. Bu veriler, tüketim ve yatırım harcamalarındaki artışın büyümeye katkı sağladığını gösteriyor.
Mal ve hizmet ihracatı yıllık yüzde 0.7 azalırken, ithalat ise yüzde 4.3 arttı. İhracattaki düşüş ve ithalattaki artış, dış ticaret açığı üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor.
İşgücü Ödemeleri ve Payı
İşgücü yani maaş ödemeleri, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 41.1 yükseldi. Net işletme artığı/karma gelirdeki artış ise yüzde 43.5 oldu. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı 2. çeyrekte yüzde 38.4 iken bu çeyrekte yüzde 35'e geriledi. Bu durum, çalışanların gelirlerindeki artışın enflasyonun altında kaldığına işaret edebilir.
Türkiye ekonomisi 2025 yılının üçüncü çeyreğinde büyüme kaydetmiş olsa da, sektörler arasındaki dengesizlikler ve dış ticaret açığı gibi sorunlar devam ediyor. Özellikle tarım sektöründeki daralma ve işgücü ödemelerindeki payın azalması dikkatle takip edilmesi gereken konular arasında yer alıyor. Büyümenin sürdürülebilirliği için yapısal reformların hayata geçirilmesi ve dengeli bir ekonomik büyüme modeline geçilmesi büyük önem taşıyor.
