Balıkesir'de Altın Madeni Şoku! Mahkeme ÇED Kararını İptal Etti
Balıkesir'de planlanan altın madeni projesi, mahkeme kararıyla büyük bir darbe aldı. Balıkesir 2. İdare Mahkemesi, Türk Altın İşletmeleri A.Ş.'nin Karesi ilçesi Turplu Mahallesi yakınlarında kurmayı planladığı altın madeni için verilen "ÇED gerekli değildir" kararını iptal etti. Bu karar, bölgedeki yaşam savunucuları tarafından büyük bir sevinçle karşılandı.
Altın Madeni Projesine Hukuki Engel
Türk Altın İşletmeleri A.Ş., eski adıyla Koza olarak bilinen şirket, Balıkesir'in Karesi ilçesine bağlı Turplu Mahallesi'nde "Altın Madeni Patlatmalı Açık Ocak İşletmesi" projesini hayata geçirmek istemişti. Şirket, Nisan ayında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın projeye "çevresel etki değerlendirme (ÇED) gerekli değildir" kararı vermesiyle umutlanmıştı. Ancak, Ayvalık Tabiat Derneği ile Kazdağları Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği'nin açtığı dava sonucunda mahkeme, bu kararı hukuka aykırı buldu ve iptal etti.
Mahkeme kararında, şirketin çıkaracağı cevheri Ovacık Altın Madeni'ne taşıyıp orada işleyeceğini belirtmesine rağmen, bu iki faaliyeti tek bir bütün olarak değerlendirmediği vurgulandı. Cevher çıkarma ve Ovacık'ta zenginleştirme süreçlerinin birbirine bağlı ve tamamlayıcı olduğu, bu nedenle projenin entegre proje sayılması ve tek bir kapsamlı ÇED sürecinde ele alınması gerektiği belirtildi.
İptal Gerekçeleri Nelerdi?
Mahkemenin iptal kararında etkili olan diğer faktörler şunlardı:
- Çıkarılacak cevherin kimyasal yapısının açıklanmaması
- Ağır metal riski ve tozuma tehlikesinin değerlendirilmemesi
- Su kaynakları ile diğer çevresel etkilerin eksik bırakılması
Mahkeme, çevresel etkilerin bütüncül olarak incelenmediğini ve halk sağlığını ilgilendiren kritik konuların belirsiz bırakıldığını tespit etti.
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, kararın bölgenin doğal yapısını tehdit eden proje açısından önemli bir dönüm noktası olduğunu belirtti. Dernek, çevresel etkilerin bütüncül değerlendirilmesi gerektiğinin yargı tarafından net bir şekilde ortaya konduğunu ve Turplu'daki yaşam alanlarını koruma mücadelesinin süreceğini ifade etti.
Proje Neyi Amaçlıyordu?
Şirket, yıllık 14 bin 625 ton cevher çıkarılması planlanan maden sahasında toplam 48 kez patlatma yapmayı hedefliyordu. Çıkarılan cevherin, İzmir'in Bergama ilçesindeki Ovacık Altın Madeni'ne taşınarak siyanürle ayrıştırılması planlanıyordu. Maden sahasının 2 yıl süreyle işletilmesi öngörülmüştü.
Altın madenciliği, doğaya ve çevreye verdiği zararlar nedeniyle sıkça tartışma konusu olan bir sektördür. Siyanürle altın ayrıştırma yöntemi, su kaynaklarının kirlenmesine ve toprağın zehirlenmesine yol açabilir. Ayrıca, patlatmalar sırasında ortaya çıkan toz ve gürültü, bölgedeki yaşamı olumsuz etkileyebilir.
Bu tür projelerin hayata geçirilmesi, yerel halkın sağlığı ve geçim kaynakları üzerinde ciddi etkilere sahip olabilir. Bu nedenle, çevresel etki değerlendirme süreçlerinin titizlikle yürütülmesi ve halkın katılımının sağlanması büyük önem taşır.
Mahkeme kararı, Balıkesir'deki altın madeni projesinin şimdilik durdurulmasını sağladı. Ancak, şirketin karara itiraz etme veya projeyi farklı bir şekilde yeniden sunma olasılığı bulunmaktadır. Bu nedenle, bölgedeki yaşam savunucularının ve sivil toplum kuruluşlarının mücadeleye devam etmesi bekleniyor.
