AYM'den Şok Karar! Gazetelere İlan Cezası Kalkıyor Mu?
Anayasa Mahkemesi (AYM),Basın İlan Kurumu'nun (BİK) gazetelere ilan kesme cezası verme yetkisine ilişkin önemli bir karar aldı. AYM, BİK'in ilan kesme cezası vermesine olanak sağlayan kanun hükmünü iptal ederek, basın özgürlüğü açısından kritik bir adım attı. Bu karar, gazetecilik faaliyetleri üzerindeki baskıları azaltma potansiyeli taşıyor.
İptal Gerekçesi: Belirsizlik ve Ölçüsüzlük
AYM'nin iptal gerekçesinde, ilgili kanun maddesinin "resmî ilan ve reklam kesme cezası gerektiren fiillerin ve bu fiillere karşı öngörülen ceza miktarlarının en azından çerçevesini çizmediği" vurgulandı. Mahkeme, bu durumun belirsizlik yarattığını ve ölçülülük ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Ayrıca, yaptırım ve ceza öngören kuralların belirli bir açıklık ve kesinlikte düzenlenmediği ifade edildi.
AYM'nin kararında şu ifadelere yer verildi:
"Kural kapsamında gazete, dergi ve internet sitelerinin yaptırım uygulanmasını gerektirecek eylem ve işlemlerinin hangi hususlara ilişkin olabileceği ve öngörülen yaptırımın bu eylem ve işlemlerden hangilerine hangi sürelerle ve ne ölçüde uygulanabileceği hususunda bir çerçeve çizilmeksizin, Kanun’a yapılan genel bir atıfla Kuruma yaptırım uygulamayı gerektiren eylem ve işlemleri belirleme yetkisi verildiği anlaşılmaktadır."
Gazeteciler Cemiyeti'nin Mücadelesi ve AYM'nin İhlal Kararı
Bu karar, Gazeteciler Cemiyeti'nin BİK'in ilan kesme cezalarına karşı yürüttüğü uzun soluklu mücadelenin bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Cemiyet, BİK'in cezalarının basın özgürlüğünü kısıtladığını ve gazetecilik faaliyetlerini olumsuz etkilediğini savunuyordu. AYM'nin daha önce bireysel başvuru kapsamında verdiği "Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. ve diğerleri" kararında da ihlal kararı verilmişti. Bu kararda, ilgili kuralın resmi ilan ve reklam kesme cezası gerektiren fiillerin ve bu fiillere karşı öngörülen ceza miktarlarının en azından çerçevesini çizmediği, belirli bir açıklık ve kesinlikte olan bir kural niteliğini taşımadığı tespiti yapılmıştı.
Kararın Muhtemel Etkileri
- Gazetelerin ekonomik bağımsızlığı güçlenebilir.
- Basın özgürlüğü üzerindeki baskılar azalabilir.
- Gazetecilik faaliyetleri daha serbest bir ortamda yürütülebilir.
- BİK'in yetkileri yeniden düzenlenebilir.
AYM'nin bu kararı, Türkiye'de basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğü açısından önemli bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Kararın, gazetecilik mesleğinin daha özgür ve bağımsız bir şekilde icra edilmesine katkı sağlaması bekleniyor. Ancak, kararın uygulanması ve BİK'in yetkilerinin yeniden düzenlenmesi sürecinde dikkatli olunması gerekiyor. Basın özgürlüğünü korurken, aynı zamanda kamuoyunun doğru ve güvenilir bilgiye erişimini de sağlamak büyük önem taşıyor.
