Aydın'da Kuraklık Alarmı! Çiftçi Sulama Kısıtlamasıyla Çaresiz

Aydın'da yaşanan kuraklık ve Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından getirilen tarımsal sulama kısıtlamaları, çiftçileri ve besicileri zor durumda bırakıyor. Üreticiler, artan maliyetler ve su sıkıntısı nedeniyle üretim yapamaz hale geldi. Çiftçiler, hükümetten acil çözüm bekliyor.

Kuraklık Çiftçiyi Vurdu

Aydın'ın Nazilli ve Bozdoğan ilçelerinde kuraklık, tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor. DSİ'nin sulama kısıtlaması kararları, çiftçilerin ürünlerini yetiştirmesini zorlaştırıyor. Çiftçiler, arazilere sadece iki kez su verileceği ve Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı arazilerin yalnızca yarısının ekilebileceği yönündeki kararlara tepkili. Üreticiler, "Ya hayvanlarımızı yok pahasına satacağız ya da bu işi bırakacağız" diyor.

Geçen dönem Nazilli Ziraat Odası Meclis Başkanlığı yapmış olan çiftçi Mesut Yörükoğlu, "Tarımda en büyük sıkıntı ürettiğiniz ürünün pazarı ile ilgili. Bu sene öyle bir yere geldik ki sadece pazar değil, üretimle ilgili de ciddi sorunlar yaşıyoruz. En büyük sorun da su. Bu kuraklık 6-7 senedir 'geliyorum' diyordu. Çiftçiler üretmek zorunda. Hükümetin kuraklık krizini yönetecek bir programı olması gerekiyor. Bize kuru tarım öneriyorlar. Kuru tarım dediğiniz kışın ekilen buğday, arpa gibi ürünlerdir" dedi. Yörükoğlu, suyun kısıtlı dağıtımının çiftçiler arasında gerginliklere yol açabileceğine dikkat çekerek, "Dilim varmıyor ama çok kavgalı, dövüşlü bir sezon geçireceğimizi zannediyorum. Çiftçinin bankalara, kooperatiflere borcu var. Üretmek zorunda, bunun için de suya ihtiyacı var" ifadelerini kullandı.

Hayvancılık da Tehlikede

Kuraklık, hayvancılık sektörünü de olumsuz etkiliyor. Yem bitkisi üretimi yapmakta zorlanan besiciler, hayvanlarını beslemekte güçlük çekiyor. Artan yem fiyatları ve su sıkıntısı, hayvancılığı sürdürülemez hale getiriyor. Alamut Mahalle Muhtarı ve üretici Hasbi Şen, "Normalde bu vakitler su gelirdi. Eğer bu sene su gelmezse yandık. Şimdilik Allah'ın verdiği yağmurla idare ediyoruz. Son yağmurlarla yoncalarımız biraz büyüdü, yüzümüz güldü ama su olmazsa kurur gider" diyerek endişelerini dile getirdi.

Alamut'ta hayvan sayısının yüzde 50 düştüğünü belirten Muhtar Şen, tarım ve hayvancılıkta girdi maliyetlerinin altından kalkamadıklarını söyledi. Çoğu kişinin hayvancılığı bırakması nedeniyle hayvan sayısının yarı yarıya düştüğünü vurgulayan Şen, şunları söyledi: "Geçen sene 900 lira olan gübre şimdi bin 350 lira. Elektriğe yüzde 25 zam geldi. Sütü 14 liraya veriyoruz, alıcılar 'ister ver, ister verme' modunda. Çaresizlikten hayvanlarımı azalttım. Mahallemizde 30 hayvancıydık, şimdi altı kişi kaldık. Çoğu kişi bıraktı. Alamut'ta hayvan sayısı yüzde 50 düştü."

Çiftçiler Ne İstiyor?

Çiftçiler, hükümetten kuraklık krizini yönetecek bir program talep ediyor. Sulama konusunda destek bekleyen çiftçiler, girdi maliyetlerinin düşürülmesini ve ürünlerinin değerinde satılmasını istiyor. Bozdoğan'a bağlı Alamut Mahallesi'nden hayvancılık yapan Yıldıray Sefil ise, "Arpamı susuzluktan erken biçtim ki yağan üç beş damla yağmurla toprağın tavını kaçırmadan hemen mısırı ekeyim dedim. Eğer suyumuz olsaydı bunun biçilmesinin daha zamanı vardı. Devlet 'tarlanın yarısını ek' diyor ama bu benim hayvanlarımın yemini karşılamaz. Onun için hepsini ekmek zorundayım" dedi.

Yeni mahsulde ekeceği mısırın en az 6-7 kez sulanması gerektiğini vurgulayan Sefil, yaşadıkları sıkıntıyı "Bize ‘2-3 defa sulayın’ diyorlar. Bu suyla mısır olmaz. Mecburen artezyene yöneleceğiz ama 150 metreden su çıkıyor, bunun maliyeti 3 bin lira. Elektriğe, mazota gelen zamlar da cabası. Nasıl çıkacağız bu işin içinden?" diye anlattı. Sütün litresini 14,5 liraya zor sattıklarını belirten Sefil, "Süt Konseyi 17,5 lira fiyat açıkladı ama firmalar 'ihtiyacımız yok' diyerek bu fiyata almıyor, hatta sütümüzü almak bile istemiyorlar. Desteklemeler ise mazot, elektrik faturasına bile yetmiyor. Tek kârımız ineğin doğurduğu buzağı" dedi.

Aydın'da yaşanan kuraklık ve sulama kısıtlamaları, çiftçileri ve besicileri zor durumda bırakıyor. Üreticiler, hükümetten acil destek bekliyor. Aksi takdirde, birçok çiftçi ve besicinin üretimden vazgeçmek zorunda kalacağı belirtiliyor. Bu durum, sadece Aydın'ı değil, ülke ekonomisini de olumsuz etkileyebilir.