Sosyal Belediyecilik mi, Rant Belediyeciliği mi? İşte Farkı!
İzmir Ege Haberleri

Sosyal Belediyecilik mi, Rant Belediyeciliği mi? İşte Farkı!


30 May 20255 dk okuma8 görüntülenmeSon güncelleme: 12 July 2025

Belediyecilik, temelde halka hizmet etme sanatıdır. Ancak zamanla bu anlayış değişime uğrayarak farklı yorumlara yol açmıştır. Bu yazımızda, sosyal belediyecilik ile rant belediyeciliği arasındaki farkları, yaşanan örneklerle birlikte ele alacağız.

Belediyeciliğin Temel İlkeleri ve Dönüşümü

Belediyelerin asli görevleri, kent sakinlerinin temel ihtiyaçlarını karşılamaktır. Su temini, kanalizasyon, çöp toplama, yol yapımı ve ulaşım gibi hizmetler, belediyelerin olmazsa olmazlarıdır. Zamanla belediyelerin gelirleri arttıkça, hizmet yelpazesi de genişlemiştir. 1970'li yıllarda CHP'li belediyelerin öncülük ettiği tanzim satış mağazaları, kreşler, yoksul ailelere yardımlar ve beceri kursları gibi uygulamalar, sosyal belediyeciliğin ilk örneklerindendir.

Ancak AKP iktidarıyla birlikte, imar planları üzerindeki yetki belediyelerden alınarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na devredilmiştir. Bu durum, kent rantının belirli bir grup tarafından paylaşılmasına zemin hazırlamıştır. Deprem toplanma alanlarına AVM yapılması, devlet arazilerinin yandaşlara tahsis edilmesi gibi uygulamalar, bu dönüşümün somut örnekleridir.

Sosyal Belediyecilik Örnekleri ve Sabotajlar

CHP'li belediyeler, halka hizmet odaklı çalışmalarına devam etmektedir. Kent lokantaları açarak düşük gelirlilere uygun fiyatlı yemek imkanı sunulması, bu anlayışın bir göstergesidir. Ancak bu hizmetler, bazı kesimler tarafından sabote edilmeye çalışılmaktadır. İstanbul'da yaşanan provokasyonlar ve İzmir Buca Belediyesi'nin serasına yapılan sabotaj, bu tür girişimlerin örneklerindendir.

Buca Belediyesi'nin 2 dönümlük serasında yetiştirilen sebzelerin, su depolarına tuz atılarak kurutulması, sosyal belediyeciliğe karşı yapılan bir saldırıdır. Ancak Buca Belediye Başkanı Görkem Duman, bu tür sabotajlara rağmen sosyal belediyecilikten vazgeçmeyeceklerini vurgulamıştır. Halkın ve sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle, seralar yeniden canlandırılmış ve üretime devam edilmiştir.

  • Buca Belediyesi'nin serasına sabotaj yapılması
  • Seranın su depolarına onlarca kilo tuz atılması
  • 1 buçuk milyon TL zarar oluşması
  • Halkın ve STK'ların desteğiyle seranın yeniden canlandırılması

Halkın Gözünde Belediyecilik Anlayışı

Sosyal demokrat belediyeciliği benimseyen ve halka hizmeti ön planda tutan belediye başkanları, halkın sevgisini kazanmaya devam edecektir. Bazı başkanlar, görevden ayrıldıktan sonra sokağa bile çıkamazken, bazıları halkın gönlünde taht kurmaktadır. Halkın sevgisi yerine sadece para tutkusunu benimseyenler ise, bu dünyada sadece maddiyatın bekçiliğini yapmaktan öteye gidemezler.

Unutulmamalıdır ki, para yaşamak için gereklidir. Ancak insan sevgisi olmadan, sadece para tutkusuyla yaşamak, hayatı anlamlandırmak için yeterli değildir. Halkın sevgisini kazanan belediye başkanları, görevleri süresince halka hizmet etmeye ve onların hayatlarını kolaylaştırmaya odaklanmalıdır.

Sonuç olarak, belediyecilik anlayışı, halka hizmet etme ve kent yaşamını iyileştirme odaklı olmalıdır. Sosyal belediyecilik, bu amaca ulaşmanın en etkili yoludur. Rant odaklı yaklaşımlar ise, kentlerin doğal ve kültürel değerlerini tahrip ederek, halkın yaşam kalitesini düşürmektedir. Halkın sevgisini kazanan ve halka hizmeti ön planda tutan belediye başkanları, kentlerin geleceğine ışık tutmaya devam edecektir.