İzmir'in kalbinde, Konak ilçesinde yer alan Hacı Hüseyin Medresesi, üç asırlık tarihiyle adeta bir zaman yolculuğuna çıkarıyor. Başdurak Camii'nin avlusunda bulunan bu tarihi yapı, 17. yüzyıldan günümüze uzanan köklü geçmişiyle ziyaretçilerini büyülüyor. Peki, bu medresenin sırları neler? İzmir'in tarihi dokusuna ışık tutan bu yapıyı gelin birlikte keşfedelim.
Hacı Hüseyin Medresesi'nin Kuruluşu ve Tarihçesi
Hacı Hüseyin Medresesi, Başdurak Camii ile birlikte 1651/1652 yılında zahire tüccarı el-Hac Hüseyin b. Mehmed tarafından yaptırılmıştır. Başlangıçta Cami Atik Mahallesi'nde bulunan medrese, uzun yıllar banisinin adıyla anılmıştır. 19. yüzyıl başlarında ise "Başdurak" veya "Başoturak" ismi kullanılmaya başlanmıştır. 1916'da düzenlenen bir belgede "Başoturak'ta Hacı Hüseyin Camii" ifadesi geçerek bu ismin resmi kaydı oluşmuştur.
1717 tarihli vakfiye kayıtları, cami bünyesinde kıraat eğitimi verilen bir medresenin varlığını göstermektedir. Ancak, 8 Temmuz 1742 tarihinde çıkan büyük bir yangın, Hacı Hüseyin Camii ve medresesini tamamen yok etmiştir. İzmir'in üçte ikisini etkileyen bu felaket, dönemin kaynaklarında "harîk-i kebîr" (büyük yangın) olarak anılmıştır.
Yangından sekiz yıl sonra, 1750 yılında cami ve medrese yeniden inşa edilmiştir. Hüseyin Efendi'nin torunları olan Şeyh Mehmedzâde Mehmed Emin Efendi ve kardeşi Ahmed Efendi, vakfa ait arsada aynı şekilde yeni yapılar kurmuşlardır. 1784 yılında Ahmed Said Efendi tarafından ikinci kez onarılan cami ve medreseye çeşitli dükkânlar, kahvehaneler ve sebilhaneler yapılmıştır. Bu yapılar o dönem, çalışanların maaşlarını güvence altına almıştır.
Medrese'nin Günümüzdeki Durumu ve Ziyaret
Günümüzde Hacı Hüseyin Medresesi, Konak ilçesi Anafartalar Caddesi üzerindeki Başdurak Camii'nin avlusunda yer almaktadır. İzmir'in kalbinde yer alan bu tarihi yapıya, Konak Meydanı'ndan kısa bir yürüyüşle veya Kemeraltı yönüne giden otobüs ve dolmuşlarla ulaşmak mümkündür. Hacı Hüseyin Medresesi'ne aşağıdaki otobüsleri kullanarak, Şehit Fethibey durağında inerek ulaşım sağlayabilirsiniz:
- 41 Levent - Gümrük
- 42 Çınartepe - Gümrük
- 46 Çobançeşme - Gümrük
Üç asırlık tarihi birikimi ile ziyaretçilerini ağırlamaya devam eden Hacı Hüseyin Medresesi, İzmir'in tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçasıdır. Bu yapıyı ziyaret ederek, geçmişe bir yolculuk yapabilir ve İzmir'in köklü tarihine tanıklık edebilirsiniz.
Hacı Hüseyin Medresesi, İzmir'in geçmişine ışık tutan, yangınlar ve yeniden inşalarla dolu bir hikayeye sahip. Bu tarihi yapıyı ziyaret ederek, İzmir'in kültürel zenginliğini keşfedebilir ve şehrin geçmişine dokunabilirsiniz. Unutmayın, tarihi yapılar sadece taş ve tuğladan ibaret değildir; onlar, geçmişin izlerini taşıyan ve geleceğe ışık tutan canlı tanıklardır.
