Basmane'nin Sırrı Çözüldü! O Gelenek Yeniden Canlanıyor

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Basmane'nin tarihi dokusunu yeniden canlandırmak için kolları sıvadı. "Basmane'de Yeniden Basma Atölyesi" projesiyle unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek yeniden hayat buluyor. Proje, 94. İzmir Enternasyonal Fuarı'nda tanıtıldı ve büyük ilgi gördü. Bu proje sayesinde Basmane'nin tarihi kimliği yeniden ön plana çıkacak ve kentin adıyla özdeşleşen basma üretim geleneği geleceğe taşınacak.

Basmane'nin Kalbinde Bir Rönesans

Basmane, İzmir'in tarihi kent merkezinin önemli bir parçası. Geçmişte basma üretiminin merkezi olan bu bölge, şimdi yeniden aynı kimliğe bürünmeye hazırlanıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türk Kadınlar Birliği İzmir Şubesi ve İzmir Kalkınma Ajansı iş birliğiyle yürütülen proje, Basmane'nin tarihi ve kültürel mirasını korumayı ve geliştirmeyi amaçlıyor. Proje kapsamında Pazaryeri Mahallesi'nde bulunan Fatma–Mustafa Hasdemir Binası, basma deneyim atölyesine dönüştürülüyor. Bu atölye, sadece bir üretim merkezi olmakla kalmayacak, aynı zamanda bir kültür, eğitim ve paylaşım merkezi olarak da hizmet verecek.

Atölyede ustalar, zanaatkârlar, sanatçılar, bilim insanları ve gençler bir araya gelerek üretim kültürünü yaşatacak. Bu sayede hem geleneksel el sanatları korunacak hem de yeni nesillere aktarılacak. Ayrıca atölye çalışmaları sayesinde kadınların ekonomik bağımsızlık kazanmaları hedefleniyor. Basmane'nin turizm potansiyeli artırılırken İzmir'in özgün desen ve tasarımları çağdaş yöntemlerle yeniden yorumlanacak. Ekolojik üretim modelleri de teşvik edilecek. Bu proje, Basmane için bir rönesans anlamına geliyor.

Basma Zanaatı Yeniden Doğuyor

Kültürel Mirasın Yönetimi ve Tanıtımı Şube Müdürü Ayşegül Güngören, basma zanaatının tarihsel önemine dikkat çekerek projenin önemini vurguladı. Güngören, "Basmane'ye adını veren basma zanaatının İzmir'de tanınmasını sağlamak istiyoruz. Aynı zamanda bir deneyim atölyesiyle üretime yönelik adımlar atmak istiyoruz. İzmir Kalkınma Ajansı ve derneklerin desteğiyle yola çıktık. Atölyemizi kurmaya başladık. Basmanelileri bu anlamda bilgilendirmek, ilgi duyan kadınlarımıza eğitim verebilmek için başladığımız yeni bir yolculuk. İEF'de projenin müjdesini vermek istedik. Çok da ilgi görüyoruz ve memnunuz" dedi.

Güngören ayrıca, İzmir'de tarihi kent merkezinin çok önemli bir parçasını kaplayan Basmane'ye de adını veren basma üretim merkezine değinirken, “Osmanlı kaynaklarında kadınların başörtüsü olan çember tarzı örtülerin, yazmaların basıldığına dair bilgiler var. Ama bazı Avrupa kaynaklarında da Smyrna Kumaşı olarak ünlenmiş ve İzmir’de basıldığını düşündüğümüz top kumaşlar da var. Bu önemli bir kültür. Osmanlı’da locası da olan bir üretim biçimi. Daha sonra ihraç ürünü olmuş. Bu peşinde koşulması gereken bir konu. Bu tür bilgilerin derlenip toparlanıp İzmir mirasının öne çıkarılması için çalışıyoruz. Projeye bir umutla ve heyecanla başlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Basmane'nin Geleceği Şekilleniyor

Basma üretim tesisinin geçmişi 18. yüzyıla kadar uzanıyor. Basmane Garı'nın bulunduğu alanda kurulan basma üretim tesisleri, İzmir'in ticaret hayatında önemli bir yer tutmuştu. 1850'li yıllarda kapanan fabrika sonrası bölge, Cumhuriyet döneminde Sümerbank ve Nazilli Fabrikası ile farklı bir üretim hattına evrildi. Şimdi ise yeni proje, bu tarihsel mirası günümüze taşıyarak Basmane'yi yeniden "basma" ile anılan bir merkez haline getirmeyi amaçlıyor.

Bu proje, sadece bir geleneksel el sanatını yaşatmakla kalmıyor, aynı zamanda Basmane'nin geleceğini de şekillendiriyor. Proje sayesinde bölgeye yeni bir canlılık gelecek, turizm potansiyeli artacak ve kadınların ekonomik bağımsızlıkları desteklenecek. Basmane, yeniden İzmir'in incisi olmaya hazırlanıyor. Bu proje ile birlikte Basmane'nin tarihi ve kültürel mirası korunacak, geliştirilecek ve gelecek nesillere aktarılacak. Basmane'nin geleceği, geçmişinden ilham alarak yeniden yazılıyor.