Türkiye'de deprem gerçeği ile yaşarken, AFAD'ın yayımladığı etkileşimli deprem tehlike haritası, vatandaşların yaşadıkları bölgelerdeki riski öğrenmeleri için önemli bir araç haline geldi. Artık sadece il ve ilçe bazında değil, sokak sokak deprem riskini öğrenmek mümkün. Peki, bu harita nasıl kullanılıyor ve nelere dikkat etmek gerekiyor?
AFAD Etkileşimli Deprem Haritası Nasıl Kullanılır?
AFAD'ın geliştirdiği etkileşimli deprem risk haritasına https://tdth.afad.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Haritayı kullanmak için şu adımları izleyin:
- Adrese girdikten sonra e-Devlet bilgilerinizle kimlik doğrulaması yaparak sisteme giriş yapın.
- Ana sayfanın sol üst köşesinde bulunan "Adres Sorgulama" bölümünden il, ilçe ve mahalle bilgilerinizi girerek sokak bazında sorgulama yapın.
- Harita üzerinde herhangi bir mahallede veya sokakta arama yaptığınızda, bir sokağın risk görünümünün hemen yanındaki bir sokaktan farklı olabileceğini göreceksiniz.
Bu farklılık; zemin türü, yer şekilleri, fay hattına uzaklık ve yeraltı su seviyesi gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır. Özellikle kaya zeminler deprem dalgalarını daha az büyütürken, dolgu veya alüvyon gibi yumuşak zeminler dalgaları büyüterek daha büyük ivmelere neden olabilir.
PGA Değeri Ne Anlama Geliyor?
Harita üzerinde bir sokak seçildiğinde görülen "PGA" ifadesi, beklenen bir deprem sırasında yerin maksimum sallanma ivmesini gösterir. Bu değer, 475 yıllık periyotta bir kez meydana gelecek büyüklükteki bir depreme göre hesaplanır. Örneğin, haritada "PGA 475 / 0.320 g" değeri görülüyorsa, bu değer yerçekiminin %32'si oranında bir ivmeyi temsil eder ve bölgenin "yüksek riskli" alanlar arasında yer aldığını gösterir.
Deprem risk seviyeleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılır:
- 0.1 g ve altı: Düşük risk
- 0.1 g – 0.3 g arası: Orta risk
- 0.3 g – 0.6 g arası: Yüksek risk
- 0.6 g üzeri: Çok yüksek risk
Risk Öğrenildikten Sonra Ne Yapılmalı?
Yaşadığınız bölgenin risk seviyesini öğrendikten sonra yapmanız gereken en önemli şey, binalarınızın Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne uygun olup olmadığını kontrol etmektir. Bu uygunluğu tespit etmek için belediyelere başvurabilir veya İBB'nin Hızlı Tarama Tespiti Projesi gibi imkanlardan faydalanabilirsiniz. İstanbul'da yaşayanlar https://binatespitiformu.ibb.gov.tr/basvuru/ adresinden başvuru yaparak binalarının risk durumunu öğrenebilirler.
AFAD'ın etkileşimli deprem haritası, Türkiye'deki deprem bilincini artırmak ve vatandaşların önlem almasına yardımcı olmak için önemli bir adım. Unutmayın, bilgi sahibi olmak ve doğru önlemleri almak hayat kurtarır. Yaşadığınız bölgenin riskini öğrenerek, kendiniz ve sevdikleriniz için daha güvenli bir yaşam alanı oluşturabilirsiniz.
