İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD ile dolaylı müzakerelerde nükleer programa ilişkin endişelerin giderilmesi için güven inşa etmeye hazır olduklarını, ancak uranyum zenginleştirme hakkını müzakere etmeyeceklerini kesin bir dille ifade etti. Bu açıklama, Tahran'ın nükleer programı konusundaki kararlılığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Müzakerelerde Karşılıklı Saygı Vurgusu
Erakçi, başkent Tahran'da düzenlenen kabine toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada, ABD ile müzakerelere ilişkin önemli mesajlar verdi. "Baskı altında hiçbir şey elde edilemez ve müzakereler ancak karşılıklı saygıyla ilerleyebilir," diyen Erakçi, Washington yönetiminden gelen farklı açıklamalara da dikkat çekti. İran'ın nükleer programına ilişkin muhtemel endişelere yanıt vermeye hazır olduklarını belirten Erakçi, "Zenginleştirme ilkesi müzakereye açık değildir," şeklinde konuştu. Bu ifadeler, İran'ın nükleer programı üzerindeki tavizsiz duruşunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
Hamaney'in Mektubu Putin'e İletilecek
Erakçi'nin açıklamaları sadece müzakerelerle sınırlı kalmadı. Cuma günü Rusya'ya yapacağı ziyarette İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in mektubunu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ileteceğini de aktardı. Bu ziyaret, İran ve Rusya arasındaki ilişkilerin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösteriyor. Mektubun içeriği hakkında detaylı bilgi verilmezken, bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ele alınacağı tahmin ediliyor.
İran-ABD Müzakere Süreci
İran ile ABD arasındaki müzakere süreci, ABD'nin 2018'de nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesiyle büyük bir darbe almıştı. Eski ABD Başkanı Donald Trump, İran ile doğrudan nükleer müzakere çağrısında bulunan bir mektubu İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'e göndermişti. Bu mektuba İran, Umman üzerinden yanıt vermişti. Mektup trafiğinin ardından Umman'da dolaylı görüşmeler yapılmış ve her iki taraf da müzakerelerin "olumlu ve yapıcı" olduğunu açıklamıştı. Ancak, ABD'nin İran'a yönelik çelişkili açıklamaları ve talepleri, müzakere sürecini zorlaştırmaya devam ediyor.
- 12 Nisan'da Umman'da dolaylı görüşmeler yapıldı.
- Her iki taraf da müzakerelerin "olumlu ve yapıcı" olduğunu açıkladı.
- 19 Nisan'da yeniden bir araya gelinmesi planlanıyordu.
- Müzakerelerin yeniden Umman'da yapılması kararlaştırıldı.
Belirsizlik Sürüyor
ABD'nin Temsilcisi Steve Witkoff'un İran'ın önceki nükleer anlaşmadaki 3,67 oranında uranyum zenginleştirmesini kabul ettiklerini açıklaması, kısa süre sonra geri çekilmesiyle belirsizlik daha da arttı. Witkoff, daha sonraki açıklamasında İran'ın uranyum zenginleştirmesini durdurması gerektiğini söyledi. Bu tür çelişkili açıklamalar, müzakere sürecinin ne kadar karmaşık ve kırılgan olduğunu gösteriyor.
Sonuç
İran'ın uranyum zenginleştirme hakkından vazgeçmeyeceğini açıklaması, bölgedeki gerilimi tırmandırabilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Müzakerelerin geleceği belirsizliğini korurken, tarafların daha yapıcı ve uzlaşmacı bir yaklaşım sergilemesi gerekiyor. Aksi takdirde, nükleer program konusundaki anlaşmazlık, bölgedeki istikrarı daha da tehlikeye atabilir. İran'ın kararlı duruşu ve ABD'nin çelişkili açıklamaları, müzakere sürecinin önündeki en büyük engeller olarak öne çıkıyor. Uluslararası toplumun bu sürece daha aktif bir şekilde dahil olması, çözümün bulunmasına yardımcı olabilir.