Çocuğunuzda Disleksi Olabilir mi? İşte Dikkat Edilmesi Gerekenler!
Disleksi, bireylerin okuma, yazma ve heceleme gibi dil becerilerinde güçlük yaşaması olarak tanımlanır. Normal veya üstün zekaya sahip kişilerde de görülebilen bu nörogelişimsel farklılık, yeterli destek sağlanmadığında hayatın birçok alanını olumsuz etkileyebilir. Ancak, erken tanı ve doğru eğitimle disleksili bireylerin hayata yeniden başlaması mümkündür.
Disleksi Neden Olur?
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, disleksinin anne karnında oluşan yapısal farklılıkla ortaya çıktığını ve bu duruma birden fazla genin yol açtığını belirtiyor. Dislekside heceleyerek okuma, yavaş okuma ve anlamada problem yaşandığını ifade eden Kilit, bir kişiye disleksi tanısı konulabilmesi için bu belirtilerin hepsinin aynı anda olmasına gerek olmadığını vurguluyor. Hastalığın temelindeki genetik faktörlere işaret eden Kilit, bazı ailelerde bu farklılığın daha sık görüldüğünü de ekliyor.
Disleksi Belirtileri Nelerdir?
Disleksinin zeka sorunu olmadığına dikkat çeken Dr. Kilit, "Dislekside ortalama düzeyde zekâ seviyesine sahip olduğu halde sözcükleri doğru okuyamama, okuduğunu anlayabilmede güçlük çekme, okuma hızı ve akıcılığında zorlanmalar yaşanıyor. Çocuklarda ilkokul çağından önce sağını solunu karıştırma, merdiven çıkmakta zorlanma, ayakkabı bağlamada problem, düğme iliklemede problemler görülebiliyor. Okul başarısını olumsuz etkileyen bu durum sosyal ilişkilerde de sorunlara yol açabiliyor. Ömür boyu süren disleksi tedavisi özel eğitim gerektirirken erken teşhis hayati önemde" ifadelerini kullanıyor.
- Okuma ve yazmayı öğrenmede güçlük
- Ses harf ilişkisi kurmakta zorlanma
- 'b-d, p-g' gibi harfleri karıştırma
- Okurken harf veya sözcük atlama veya ekleme
- Yavaş yazı yazma
- Tahtadaki yazıyı deftere geçirmekte zorlanma
- Ayna görüntüsü şeklinde yazma (harfleri ve rakamları ters yazma)
- Eksik veya fazla harf/hece yazma
- Kelimeler arasında boşluk bırakmama
Disleksi Tanısı Nasıl Konur?
Disleksi tanısı, uzmanlar tarafından yapılan detaylı değerlendirmeler sonucunda konulur. Bu değerlendirmeler, çocuğun okuma, yazma, heceleme ve dil becerilerini kapsar. Ayrıca, çocuğun genel zeka düzeyi ve diğer olası öğrenme güçlükleri de değerlendirilir. Erken tanı, çocuğun uygun eğitim ve destek almasını sağlayarak disleksinin olumsuz etkilerini en aza indirmeye yardımcı olur.
Disleksi, hayatın tüm yönlerini etkileyebilen bir farklılıktır. Dikkate alınmadığı takdirde özellikle yetişkin dönemde anksiyete, özgüven kaybı ve depresyon gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, disleksi belirtileri gösteren çocukların vakit kaybetmeden uzmanlar tarafından değerlendirilmesi ve gerekli eğitimlerin sağlanması büyük önem taşır.
