Van Gölü Kuruyor mu? Uzmanlar Alarm Veriyor!
Van Gölü, Doğu Anadolu Bölgesi'nin incisi olarak bilinirken, son yıllarda yaşanan kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya. İklim değişikliğinin etkisiyle Van Gölü Havzası'ndaki göllerde su seviyesi her geçen yıl azalıyor. Özellikle Bitlis'teki göllerdeki durum endişe verici boyutlara ulaşmış durumda. Peki, Van Gölü'nü bekleyen tehlikeler neler? Uzmanlar ne diyor?
Van Gölü'nde Alarm Zilleri Çalıyor
Van Gölü başta olmak üzere Bitlis'in Adilcevaz ilçesindeki Aygır ve Arin, Ahlat ilçesindeki Nazik ve Nemrut Krater göllerinde ciddi anlamda su çekilmeleri yaşanıyor. Su seviyesinin düşmesiyle Bitlis'in Tatvan, Ahlat ve Adilcevaz ilçelerindeki Van Gölü kıyılarında mikrobiyalitler tam anlamıyla gün yüzüne çıktı. Yağışların beklentinin altında olması ve bilinçsiz tarımsal sulama ile açılan su kuyularının, Nemrut kalderasında bulunan gölü de etkilediği belirtiliyor.
BEÜ Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, başta Van Gölü olmak üzere göllerde sürekli bir düşüşün yaşandığını ifade ederek, "Van Gölü Havzası'nda son yıllarda kuraklığa bağlı olarak bir düşüş yaşanmakta. Tabii Van Gölü'nün kıyılarını gezdiğimizde gözle görülebilecek şekilde bir düşüşün yaşandığını görmek mümkün. Düşüşün en önemli nedeni yağışlardan meydana gelen azalmalar. Yani yaşanan kuraklık 4-5 yıldır var. Bunu rahatlıkla görebiliyoruz ve sürekli bir düşüş yaşanmakta" dedi.
Gölü besleyen en önemli kaynakların yağış ve tatlı su kaynakları olduğunu hatırlatan Elmastaş, "Yeraltı suları burada yine önemli bir kaynak çünkü son yıllarda Van Gölü Havzası'nın kuzeyinde, batısında özellikle Tatvan, Ahlat, Adilcevaz ve Erciş'e doğru olan alanlarda binlerce sondaj kuyusu açılmış durumda. Yeraltı suyu tekrar tarımda kullanılmakta. Tabii plansız bir kullanım da söz konusu. Fazla su çekildiği için de bu yeraltı tablasındaki suyun bir kısmı yukarıya çekilmiş durumda" diye konuştu.
Kuraklık Gölün Geleceğini Tehdit Ediyor
Prof. Elmastaş, yeraltı su tablasından beslenen bazı kaynakların kuruma noktasına geldiğini ve bu durumun gölü besleyen kaynaklarda azalmaya neden olduğunu vurguladı. Elmastaş, "Yağışın düşüşü ve kaynakların bir kısmının kuruması neticesinde gölü besleyen kaynaklarda bir azalma meydana geldi. Dolayısıyla gölde seviye alçalması bundan sonraki süreçte de devam edecek gibi görünüyor" şeklinde konuştu.
Van Gölü'ndeki kuraklığın etkileri sadece su seviyesindeki düşüşle sınırlı değil. Gölün ekosistemi, biyoçeşitliliği ve bölge ekonomisi de bu durumdan olumsuz etkileniyor. Kuraklığın devam etmesi halinde Van Gölü'nün geleceği ciddi tehlike altında.
Çözüm Ne?
Van Gölü'ndeki kuraklık tehlikesine karşı alınması gereken önlemler şu şekilde sıralanabilir:
- Su kaynaklarının verimli kullanılması: Tarımsal sulamada bilinçli yöntemlerin kullanılması, su kayıplarının önlenmesi ve su tasarrufu sağlanması gerekiyor.
- Sondaj kuyularının kontrol altına alınması: Yeraltı suyunun plansız kullanımının önüne geçilmesi ve kaçak sondajların engellenmesi büyük önem taşıyor.
- Yağışların artırılması: Orman alanlarının korunması ve ağaçlandırma çalışmalarına ağırlık verilmesi yağışların artmasına katkı sağlayabilir.
- Bilinçlendirme çalışmaları: Halkın kuraklık konusunda bilinçlendirilmesi ve su tasarrufu konusunda teşvik edilmesi gerekiyor.
Van Gölü'nün kurtarılması için acil ve kapsamlı önlemler alınması gerekiyor. Aksi takdirde, bu eşsiz doğal güzelliğimizi kaybetme riskiyle karşı karşıyayız.
Van Gölü'nde yaşanan kuraklık, sadece bölgesel bir sorun değil, küresel iklim değişikliğinin bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve sürdürülebilir çözümler üretmek, Van Gölü ve benzeri doğal güzelliklerimizi korumak için hayati önem taşıyor.
