Türkiye Petrol Rafinerileri (TÜPRAŞ) Aliağa işletmesi dahil olmak üzere, Kocaeli, Kırıkkale ve Batman'daki tesislerinde çalışan yaklaşık 3 bin 500 işçinin toplu iş sözleşmesi (TİS) süreci, işveren tarafının sunduğu düşük zam teklifi nedeniyle çıkmaza girdi. İşçilerin yüksek zam talebi ve sendikanın grev sinyali, TÜPRAŞ'ta gergin bir bekleyişe neden oluyor. Peki, bu durumun arkasında yatan sebepler neler ve taraflar arasında nasıl bir uzlaşma sağlanabilir?
TÜPRAŞ'ta Zam Krizi: İşçiler Greve mi Gidiyor?
Koç Holding bünyesinde bulunan TÜPRAŞ'ta, 3 bin 500 işçiyi ilgilendiren TİS görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine, Petrol-İş Sendikası harekete geçti. İşçilerin %85'lik zam talebine karşılık, işverenin %21 zam teklif etmesi, çalışanlar arasında büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Petrol-İş Sendikası Aliağa Şube Başkanı Hasan Toptan, bu teklifin kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, işverene sert bir mesaj gönderdi. Toptan, "Dört rafineride fazla mesaiye kalmayacaklarını, mazeret izinlerini ve yıllık izinlerini norm kadro sıkıntıya düşmeyecek şekilde kullanmayacaklarını" belirterek, müzakere masasına ancak bu şartlar altında oturacaklarını ifade etti. Aksi takdirde, hayatı durduracak adımlar atacaklarına dikkat çekerek, işvereni "TÜPRAŞ işçisine yakışan bir ücret zammı" ile masaya çağırdı.
Özelleştirme Süreci ve TÜPRAŞ'ın Bugünkü Durumu
TÜPRAŞ, Türkiye'nin en önemli sanayi kuruluşlarından biri olarak, akaryakıt ürünleri, bitüm, fuel oil, jet yakıtı, gaz yağı, LPG, motor yağı gibi çeşitli petrol ürünleri üretiyor. 1983 yılında Batman, İzmir (Aliağa), İzmit ve Kırıkkale'deki devlete ait dört petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle kurulan şirket, uzun yıllar Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) olarak faaliyet gösterdi. Ancak, 2006 yılında özelleştirilerek Koç Holding'e devredildi. Şirketin genel merkezi ise 2021 yılında Kocaeli'den İstanbul'a taşındı. Özelleştirme süreci, TÜPRAŞ'ın daha rekabetçi bir yapıya kavuşmasını hedeflese de, işçi hakları ve çalışma koşulları konusundaki hassasiyetin korunması büyük önem taşıyor.
Grev Sinyali ve Olası Sonuçları
Petrol-İş Sendikası'nın grev sinyali vermesi, TÜPRAŞ'ta üretimin durma noktasına gelebileceği anlamına geliyor. Grev durumunda, Türkiye'nin akaryakıt arzında ciddi sıkıntılar yaşanabileceği ve fiyatların artabileceği öngörülüyor. Bu nedenle, tarafların bir an önce uzlaşmaya varması ve ortak bir noktada buluşması büyük önem taşıyor. İşçilerin haklı taleplerinin karşılanması ve işverenin de sürdürülebilir bir işletme politikası izlemesi, hem çalışanların memnuniyetini sağlayacak hem de ülke ekonomisine katkıda bulunacaktır. Unutulmamalıdır ki, mutlu ve motive bir iş gücü, her zaman daha verimli ve başarılı sonuçlar doğurur.
TÜPRAŞ'ta yaşanan bu TİS süreci, sadece işçiler ve işveren arasındaki bir anlaşmazlık olmanın ötesinde, Türkiye'deki sendikal haklar, özelleştirme politikaları ve enerji güvenliği gibi önemli konuları da gündeme getiriyor. Tarafların sağduyulu bir yaklaşımla, diyalog yoluyla çözüm bulması, hem TÜPRAŞ'ın geleceği hem de ülke ekonomisi için hayati önem taşıyor. Grev kararının uygulanması halinde, Türkiye'nin enerji sektöründe yaşanacak olumsuz etkilerin minimize edilmesi için alternatif senaryoların da şimdiden değerlendirilmesi gerekiyor.
