
İzmir'den Kovulan Mesih: Sabatay Sevi'nin Gizemli Hikayesi!
İzmir, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmasının yanı sıra, ilginç ve gizemli olaylara da sahne olmuştur. Bu olaylardan biri de Sabatay Sevi'nin hikayesidir. İzmir'den kovulan ve hayatı sürgünlerle geçen Sevi'nin izleri, günümüzde bile merak uyandırmaya devam ediyor. Konak'ta bulunan Agora Müze ve Sergi Evi, bu tarihi figürle sembolik olarak ilişkilendirilen önemli bir yapıdır.
Sabatay Sevi Kimdi?
Sabatay Sevi, 1 Ağustos 1626'da İzmir'de doğmuştur. Kendini genç yaşlardan itibaren ilahiyata adamış ve dönemin önde gelen Yahudi alimlerinden dersler almıştır. 17. yüzyılın ortalarında, Yahudilerin umutsuzluk içinde bir kurtarıcı beklediği bir dönemde, Sevi kendisini Mesih ilan etmiştir. Bu iddia, hahamlar kurulunun tepkisini çekmiş ve 1650 yılında İzmir'den kovulmasına neden olmuştur.
Sürgün hayatı boyunca Selanik, Kahire, İstanbul ve Kudüs gibi farklı şehirlerde yaşamış ve düşüncelerini yaymaya devam etmiştir. 1665 yılında İzmir'e geri dönmesi büyük bir karışıklığa yol açmış, Osmanlı yetkilileri tarafından tutuklanarak Gelibolu'ya hapsedilmiştir. Ölüm ya da İslam arasında bir seçim yapmaya zorlandığında Müslümanlığı seçmiş olsa da, gizlice inancına bağlı kalmaya devam etmiştir. Onu takip ederek Müslüman olan müritleri, Dönme veya Sabetayist olarak anılmıştır.
Sabatay Sevi'nin inancına bağlı kaldığı ve cemaatinin de onu izlediği anlaşılınca yeniden tutuklanarak sürgün edilmiştir. 1676 yılında Karadağ'ın Ülgün şehrinde hayatını kaybetmiştir.
Sabatay Sevi'nin İzmir'deki Evi: Kortejos
Sabatay Sevi'nin İzmir'deki evi, Kortejos olarak anılan üç katlı bir yapıdır ve Konak'ta bulunmaktadır. Sevi, İzmir'de yaşadığı dönemde zamanının çoğunu bu evde yalnız başına geçirmiştir. Evin alt katları ikametgah olarak kullanılırken, üst katları ziyaretgah olarak kullanılmıştır.
Sabatay Sevi'nin evi, 30 Kasım 1925'te çıkarılan Türbe ve Tekkeleri Kapatma Kanunu'na kadar ziyaretgah olarak kullanılmaya devam etmiştir. Bu tarihten sonra bile, 1960'lara kadar müritleri buraya gelerek mum yakıp ibadet etmeyi sürdürmüşlerdir. 2000'lerin başında ise ev tamamen terk edilmiştir. Agora çalışmaları kapsamında tescillenen ev, yıkılmaktan kurtarılarak restore edilmiş ve hizmete açılmıştır.
- Sabatay Sevi'nin mirası: Günümüzde bile tartışılmaya devam ediyor.
- Dönmelerin etkisi: Toplumda hala hissediliyor.
- Agora Müzesi: Bu gizemli tarihe ışık tutuyor.
Sabatay Sevi'nin hayatı ve inançları, İzmir tarihinin önemli bir parçasıdır. Agora Müzesi'nde bulunan evi, bu ilginç ve tartışmalı figürün izlerini sürmek isteyenler için önemli bir durak noktasıdır. Onun hikayesi, inanç, sürgün ve kimlik arayışının karmaşık bir örneği olarak tarihin sayfalarında yerini korumaktadır. Günümüzde bile Sabatay Sevi ve takipçileri hakkında birçok farklı görüş ve yorum bulunmaktadır. Bu durum, onun mirasının ne kadar etkili ve tartışmalı olduğunu göstermektedir.