Türk Kurtuluş Savaşı'nın sembol isimlerinden biri olan Hasan Tahsin, 15 Mayıs 1919'da İzmir'de Yunan işgaline karşı ilk kurşunu sıkarak Türk milletinin direnişini başlatan kahraman bir gazeteci olarak tarihe adını altın harflerle yazdırdı. Peki, bu vatansever insanın hayatı ve mücadelesi hakkında neler biliyoruz? İşte, Hasan Tahsin'in yaşam öyküsü ve kahramanlık dolu mücadelesi...
Hasan Tahsin Kimdir? Gerçekler Ortaya Çıkıyor
Asıl adı Osman Nevres olan Hasan Tahsin, 1888 yılında Selanik'te dünyaya geldi. Eğitim hayatına Şemsi Efendi Okulu'nda başlayan Tahsin, daha sonra Selanik Feyziye Mektebi'nde okudu. İttihat ve Terakki'nin bursuyla Paris Sorbonne Üniversitesi'nde siyasal bilimler eğitimi aldı. Ancak, vatan sevgisi onu farklı bir yola sürükledi.
- Teşkilat-ı Mahsusa ile Gizli Görevler: Paris'te İttihat ve Terakki Fırkası'na katılan Hasan Tahsin, daha sonra Osmanlı gizli teşkilatı olan Teşkilat-ı Mahsusa'da görev aldı.
- Suikast Girişimi ve Hapis: 1914 yılında Bükreş'te İngiliz istihbaratı adına çalışan Buxton kardeşlere suikast girişiminde bulundu. Yakalanarak 10 yıl hapse mahkûm edildi, ancak 1916'da serbest bırakılarak İstanbul'a döndü.
- "Hasan Tahsin" Adı: İstanbul'a döndükten sonra, görevi gereği tanınmamak amacıyla pasaportuna "Hasan Tahsin" adını yazdırdı. Bu isim, Teşkilat-ı Mahsusa'dan Hasan Tahsin adlı başka bir gazeteciye duyduğu saygının da göstergesiydi.
İzmir'de Gazetecilik ve Direnişin Fitili
1918 yılında İzmir'e yerleşen Hasan Tahsin, "Hukuk-u Beşer" (İnsan Hakları) isimli gazeteyi yayımlamaya başladı. Bu gazete, Osmanlı Sulh ve Selamet Cemiyeti'nin sözcüsü konumundaydı. Yazılarında "Vatanperver Hasan Tahsin" imzasını kullandı. Kadın ve işçi haklarını savunan Tahsin, yazılarıyla Türkiye'de öncü gazetecilerden biri oldu. Emek vurgusu yapan haber ve köşe yazılarıyla dönemin ilerici fikirlerini savundu.
15 Mayıs 1919'da İzmir'in Yunanlılarca işgalini protesto eden Redd-i İlhak Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı. Aynı gün, İzmir Kordonboyu'nda Yunan Efzon Alayı'na ilk kurşunu sıkarak işgale karşı direnişi başlattı. Ne yazık ki, olay yerinde vurularak şehit edildi.
İlk Kurşun Anıtı: Kahramanlığın Sembolü
Uzun yıllar adı anılmayan Hasan Tahsin için ilk anıt, İzmir Gazeteciler Cemiyeti'nin girişimiyle 1971 yılında gündeme geldi. Heykeltıraş Turgut Pura’nın bronzdan yaptığı İlk Kurşun Anıtı, 15 Mayıs 1974’te Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün katılımıyla açıldı. Anıt günümüzde Konak Meydanı’nda yer alıyor.
2003 yılında Konak Meydanı Projesi kapsamında anıtın kaidesi yenilendi ve bugünkü konumuna yerleştirildi. Kaidesinde İzmir’in işgalini ve Türk süvarilerini simgeleyen rölyefler bulunuyor.
Hasan Tahsin'in kahramanlığı, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinin en önemli simgelerinden biri olarak yaşamaya devam ediyor. Onun attığı ilk kurşun, bir milletin yeniden dirilişinin ve bağımsızlık aşkının sembolü oldu. Hasan Tahsin'in aziz hatırası, gelecek nesillere ilham kaynağı olmaya devam edecek.
